लिम्बु भाषामा वार, महिनाहरु र केहि चांहिदा शब्दहरु

तिनेवा- आइतबार- Sun
फोरावा- सोमबार- Mon
मिक्हाङ्वा-मंगलवार-Tue
खेक्सुवा- बुधवार – Wed
कुरुप्पा- विहिवार- Thu
फक्सुवा – शुक्रवार – Fri
सेन्छेङ्वा- शनिवार-Sat

काक्फेवा- माग – Jan
साक्फेवा-फाल्गुन-Feb
चेरेङ्नाम- चैत – Mar
थेरेनाम- वैसक -Apr
काप्मेप्पा- जेष्ठ-May
थप्मेप्पा- असार -June
सिसेक्पा- साउन -July
ठेसेक्पा- भदौ – Aug
सिसेक्क्रो- असोज-Sep
ठेसेक्क्रो – कातिक -Oct
सेन्छेङ्ला-मङ्सिर-Nov
सिसेक्ला – पुस – Dec

हाङ्योक मुक्चुम्भो – सरकार ,
खाङ्ला हाङ्मुक – कानुन ,
योकनामीङ् – नीति ,
वायाखाङ्ला – विधिको नियम ,
नोदङ्निङ् – शान्ति .
तेन्धङ्निङ् – युद्द ,
टङ्वादेक् – वार्ता ,
ईङ्दङ्यूक – सहमति ,
हाङ्मुईयुक – राजस्व विभाग ,
याङ्मुकईहिम – बैक ,
पुङ्सेप्पमुक हिम – वनविभाग ,
पेविकमाङ् – राहत कोस

अङ्सिमाङ् – ईस्वरिय अवतार – incarnation of God
माङ् – भगवान – god
सामजिक – वेद -religious book
ओत – उज्यालो – bright light
चुमलुङ् – सभा बैठक – meeting
जुम – संघ -association
थोसुदिम्बा – अध्यक्ष -president
निङ्साङ् – अपेक्षागर्नु – expect

कुबुङ्लिङ्मा-प्राथमिक्ता
फप्याजिक्-भौतिक्
चो:क्या:म्ब्क्-कृयाकलाप्
ताङ्सेप्लुङ्या:म्ब्क्-दिगो उपायोगि
लाजे ?ईल्ले या:ङ्बा-किसान्
आप्लुङ्-हित्
तक्नाम्भे-पुर्वाधार्
काप्याङ्-भात्ता

चङ्पेमुक -हवाइजहाज
लखतिक्मुक – कम्प्युटर
खोङ्फे – पानिजहाज
येम्मुक – घडी
तेन्मुक- रेडियो
लखतमिक – विज्ञान
गला – नाका ,सिमाना
टोङ्गामपेमुक – लडाकुविमान

By Hamma Ejam
27 December 2009 at 08:56

आङ्गा आमिङ काङ्सोर = मेरो नाम काङ्सोर हो ।
खेने केमिङ थे बे ? = तिम्रो नाम के हो?
खुने कुमिङ थे बे ? = उस्को नाम के हो ।
खुने कुमिङ लाल्सोर रो । = उस्को नाम लाल्सोर हो ।

पानथुम (कुराकानी):-
खेने केहीम आत्तिबे ? = तपाईंको घर कता हो ?
आहिम आठराइ ,तेरह्थुम रो = मेरो घर आठराइ, तेरह्थुम हो।
खेने केसङ थे बे? = तपाईंको थर के हो?
आङगा आसङ फोम्बो रो = मेरो थर फोम्बो हो।
आल्ल सेन्दिरो = अब छुटौ है ।
ओकनु, सेन्दिना । = हुन्छ नि छुटौ न।
खेने युङे आङगा पेगाङ्लो = तिमी बस म हिंडे है।
ल ल तान्दिक तुम्सिरो = ल ल भोली (हामी दुई) भेटौ है।
ल ल तान्दिक तुम्मिरो = ल ल भोली (हामी) भेटौँला।

शब्दार्थहरु :-
आङगा = म
आनी = हामी
हेने/खेने = तिमी, तपाई
हुने/खुने = उ
हेन/खेन = त्यो

आन्छी,आन्छिगे = हामी दुई
हेन्छी/खेन्छी = तिमी, तपाईं दुई
हुन्छी/खुन्छी = उनी दुई
हेन्छी/खेन्छी = ति दुई , तिनी दुई

आनिगे = हामीहरु
हेनी/खेनी = तिमीहरु, तपाईंहरु
हुनी/खुनी = उनिहरु
कन्हा = यिनिहरु
हेन्हा/खेन्हा = तिनिहरु

शब्दार्थहरु :-
मिङ = नाम हिम = घर
सङ =थर आत्ति/आत्तो = कता, कहा
सेन्दी = छुटौ ओकनु = हुन्छ नि
तान्दिक =भोलि तुम्सी = भेटौ (हामि दुई)
तुमी = भेटौ (हामि) पेगाङ्लो = गए है (म)

लिम्बु भाषामा नामको अगाडी ”आ” लगाउदा ”मेरो” भन्ने हुन्छ, ”के” लगाउदा ”तिम्रो” हुन्छ अनि ”कु” लगाउदा ”उसको” भन्ने बुझिन्छ !

आमिङ = मेरो नाम
केमिङ = तिम्रो नाम
कुमिङ = उसको नाम
आहिम = मेरो घर
केहीम = तिम्रो घर
कुहीम = उसको घर
मिङ = नाम
हिम = घर
सङ =थर
आत्ति/आत्तो = कता, कहा
सेन्दी = छुटौ
ओकनु = हुन्छ नि
तान्दिक =भोलि
तुम्सी = भेटौ ( हामि दुई)
तुमी = भेटौ (हामि)
पेगाङ्लो = गए है

A सेवारो आलुङे !
B सेवारो । आत्तो केधासिङ्बे ? (कता हिड्यौ नि ?)
A निसाम हिम पेक्का ल आ बा । (स्कूल जाउ भनेको ?)
B हेक्याङ , निसाम हिम थ्याङ के बेक पा बे ? (अनी किन स्कूल जान लागेको)
A साप्ला निच्छे पेक्काबा । ((किताब) पढ्न जाने)
A कप्मु निसाम हिम आत्तो नि ने ग ? (यहाँ स्कूल कता पो छ ?)
B ना बरबोटे कान्छा रे कुहिम्ले कुदगाङ् ने । (पर बरबोटे कान्छाको घर अगाडि छ )
B आल्ल पेक्मा केसुक्तुई , केन्छूक्तुन्नी ? (अब जान सक्छौ कि सक्तैनौ ?)
A आल्ल पेक्मा सुक्तुङइया । (अब जान सक्छु होला कि)
A खेने युङे आङ्गा पेक्का रो । (तिमी बस म हिंडे है)
B ल ल याम्मो तुम्सिरो । (ल ल फेरी भेटौ है)

Meaning:-
थासिङमा = कतै हिंड्नु (यात्रामा), बाटो लाग्नु
केधासिङ = हिड्यौ (जान लाग्नु)
पेक्मा = जानु
के बेक्पा = (तिमी) जाने
निसाम हिम = स्कूल
कप्मो/ कप्मु = यहाँ,
ना = पर
साप्ला = किताब , कागज
निप्मा = पढ्नु, गन्नु
निच्छे = पढ्नलाई
तगाङ् = अगाडि, सामुन्ने, अघिल्तिर
कुदगाङ्= उस्को/ त्यस्को अगाडि
ने = छ
ने ग = छ त
सुकमा = सकनु, सामर्थ हुनु, सक्षम हुनु
के सुकतुई = (तिमी) सकछौ के
केन्छुकतुन्नी = (तिमी) सत्तैनौ (होला कि)
सुकतुङ = (म) सकछु
ई = जिज्ञासा वा आश्चार्यको भाव ब्यक्त गर्न आउने शब्द ‘की’ ‘नी’ ‘है’ आदी
ईया = कि है
सुकतुङईया = सक्छु होला कि
याम्मो , याम्मु = फेर